Hipoteka odwrócona znów w Sejmie

Spadkobiercy muszą się szybko decydować

Kiedy doczekamy się wreszcie wejścia w życie regulacji prawnych dotyczących obu form – kredytowej i sprzedażowej – nie wiadomo. Głosowanie nad pierwszą już w piątek. Na razie, w przypadku odwróconego kredytu hipotecznego skrócono do dwunastu miesięcy okres, w którym spadkobiercy podejmą decyzję, o zamiarze odzyskania nieruchomości, oraz wydłużono do 30 dni czas na wypowiedzenie umowy. Poza przedstawicielką PiS Gabrielą Masłowską uważającą projekt za „półprodukt” wymagający pracy od podstaw, posłowie pozostałych partii wnosili tylko drobne, choć znaczące uwagi. Masłowska słusznie zauważyła jednak, że w wielu przypadkach kredyt nie będzie wypłacany dożywotnio. Może to postawić właściciela nieruchomości w sytuacji dramatycznej, zwłaszcza gdy osiągnie wtedy już zaawansowany wiek i wsparcie finansowe będzie mu szczególnie potrzebne. Co prawda będzie można otrzymać w każdym wieku, jednak w praktyce będzie to produkt skierowany głównie do seniorów.

Ciężka sytuacja starszych osób

Mocniejsze słowa padły też z ust posła Andrzeja Romanka (Sprawiedliwa Polska), który uznał, że sam fakt podjęcia prac nad ustawą dowodzi, że sytuacja polskich seniorów jest tragiczna. Dobitnie podkreślał fakt ubożenia polskiego społeczeństwa, konieczność podjęcia pracy przez wielu emerytów, których nie stać nie tylko na godne życie, ale w ogóle przeżycie. Stwierdził przy tym, wbrew powszechnym opiniom, że oba produkty – sprzedażowy i kredytowy są podobne, różnią się głównie momentem oddania nieruchomości instytucji finansowej. Możliwość odzyskania od banku domu czy mieszkania przez spadkobierców uznał za fikcję, gdyż jak powiedział, same odsetki będą potworne.

Renta dożywotnia czy kredyt odwrócony

Fundusze hipoteczne od lat domagają się, by ich działalność została uregulowana i objęta . W Sejmie, w odpowiedzi na pytania, co z przygotowywaną przez resort gospodarki ustawą dot. renty dożywotniej, padła odpowiedź, że projekt jest wciąż na etapie uzgodnień międzyresortowych. Ministerstwo Finansów naniosło do niego swoje uwagi. Wygląda więc na to, że szybko do Sejmu ustawa ta nie trafi. Fundusze jednak prowadzą działalność i bez niej. Dotychczasowi klienci, jak wynika z badań UOKiK, są zadowoleni z podjętej decyzji oddania mieszkania w zamian za dożywotnią rentę. Oni nie muszą się martwić, że kwota kredytu się kiedyś wyczerpie i zostaną pozbawieni dodatkowego zastrzyku gotówki. Zawarli umowy w oparciu o funkcjonujące w polskim prawie zapisy Kodeksu Cywilnego, w gruncie rzeczy, dobrze zabezpieczające ich interesy. Jednak część posłów i emerytów niepokoi fakt, że fundusze nie podlegają nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. KNF w związku z tym nie opracował dla nich tzw. dobrych praktyk.

Czołowe fundusze zadbały jednak by taki kodeks same stworzyć – W 2012 roku w ramach Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce wypracowaliśmy V Księgę Zasad Dobrych Praktyk. Wyznacza ona najwyższe standardy postępowania w działalności gospodarczej funduszy hipotecznych. W dokumencie opisano czynności przedkontraktowe, kontraktowe, działania podejmowane w trakcie umowy czy praktyki zakazane – informuje Robert Majkowski, prezes Funduszu Hipotecznego DOM reprezentujący obecnie też fundusze w Komisji Etyki KPF.

I chociaż należy zgodzić się z wypowiedziami posłów, że polscy seniorzy powinni mieć zagwarantowaną przez państwo godną jesień życia, to jednak rzeczywistości nie zaczarujemy. W najbliższym czasie lepiej nie będzie. Hipoteka odwrócona jest więc potrzebna. Korzystać z niej będą także kolejne pokolenia emerytów. Ważne jest, jak zauważyła posłanka Genowefa Tokarska (PSL) – by seniorzy mieli możliwość wyboru między kredytem, a rentą dożywotnią. Do tego jednak niezbędne jest przyspieszenie prac nad obiema ustawami.