Emeryci boją się biedy

Ankietowani przez CBOS opisując sposób gospodarowania pieniędzmi w swoich gospodarstwach domowych najczęściej (57%) twierdzą, że żyje im się średnio – starcza im na co dzień, ale muszą na poważniejsze zakupy. Co czwarty badany (24%) deklaruje, że jego rodzina żyje skromnie, co oznacza, że na co dzień musi bardzo oszczędnie gospodarować pieniędzmi. Nieliczni ankietowani (3%) określają życie swojej rodziny jako bardzo biedne i przyznają, że nie starcza im na zaspokajanie podstawowych potrzeb. Jedynie 15% respondentów ma większą swobodę w gospodarowaniu pieniędzmi twierdząc, że żyje im się dobrze i starcza im na wiele bez specjalnego oszczędzania. Warto zwrócić uwagę, że prawie dwukrotnie większa grupa badanych żyje bardzo biednie lub skromnie (łącznie 27%) niż dostatnio (15%).

Do skromniejszego życia częściej przyznają się respondenci starsi, gorzej wykształceni. Większość osób źle oceniających własne warunki materialne, mających wykształcenie podstawowe, w wieku 65 lat i więcej uważa, że żyje skromnie lub bardzo biednie.

Poczucie zagrożenia deklaruje dwie piąte dorosłych Polaków (41%), w tym 33% sądzi, że jakoś sobie poradzi, a co dwunasty (8%) odczuwa bezradność w zetknięciu z tym problemem. Dwie piąte badanych (39%) nie obawia się biedy, chociaż martwi się, że ich sytuacja materialna może się pogorszyć. Jedynie co piąty ankietowany (19%) jest spokojny, że finansowo da sobie radę.

Bezradność wobec biedy najczęściej ujawniają badani powyżej 55 roku życia, a także ankietowani z wykształceniem podstawowym (zob. tabele aneksowe). Postawa taka najczęściej charakteryzuje osoby rzeczywiście zagrożone biedą, znajdujące się w złym położeniu materialnym – źle oceniające warunki materialne swoich gospodarstw domowych, uzyskujące najniższe dochody per capita (do 500 zł), żyjące skromnie lub bardzo biednie. Bezradność wobec biedy najczęściej ujawniają bezrobotni, emeryci oraz renciści.

Obawy przed biedą powiązane z wiarą w jej przezwyciężenie stosunkowo najczęściej wyrażają osoby z wykształceniem podstawowym lub zasadniczym zawodowym, o najniższych dochodach per capita (do 500 zł), źle oceniające warunki materialne swoich gospodarstw domowych, żyjące skromnie lub bardzo biednie. Ponadto stosunkowo częściej deklarują je mieszkańcy wsi niż miast oraz respondenci powyżej 35 roku życia, a w grupach społeczno-zawodowych relatywnie najczęściej – bezrobotni, rolnicy, robotnicy niewykwalifikowani oraz osoby zajmujące się prowadzeniem domu.
gospodarstw domowych częściej dobrze niż źle oceniają osoby lepiej wykształcone, o wyższych dochodach per capita, młodsze, mieszkańcy większych miejscowości. Najwięcej zadowolonych ze swojego położenia materialnego jest zatem wśród badanych o dochodach per capita powyżej 1500 zł, osób z wyższym wykształceniem, ankietowanych w wieku 18-24 lata, mieszkających w największych, ponadpółmilionowych miastach. Najwięcej zadowolonych z warunków materialnych swoich gospodarstw domowych jest wśród kadry kierowniczej i specjalistów z wyższym wykształceniem, studentów i uczniów oraz pracowników administracyjno-biurowych, natomiast niezadowolonych – wśród bezrobotnych oraz rencistów. Ponadto niezadowolenie z warunków materialnych relatywnie najczęściej deklarują badani o najniższych dochodach per capita (nieprzekraczających 500 zł), osoby z wykształceniem podstawowym oraz najstarsi respondenci.

Nadzieja na poprawę warunków materialnych maleje wraz z wiekiem – wyraża ją co czwarty młody człowiek (do 35 roku życia) i zaledwie co pięćdziesiąty badany mający 65 lat i więcej. Pewien wpływ na przewidywania dotyczące swoich warunków materialnych ma także wykształcenie – osoby lepiej wykształcone częściej oczekują polepszenia swojej sytuacji. Stosunkowo najczęściej poprawy warunków materialnych spodziewają się pracownicy administracyjno-biurowi oraz pracownicy usług. Natomiast relatywnie największe obawy co do swojej sytuacji materialnej w najbliższym roku wyrażają renciści i emeryci.