W ci±gu dwóch lat Polacy zbankrutowali na miliard z³otych

W 2016 r. og³osi³o 4450 osób, niemal dwukrotnie wiêcej ni¿ w pierwszym roku obowi±zywania zliberalizowanego prawa o upad³o¶ci konsumenckiej, kiedy to liczba ta siêgnê³a 2113.

– Jak sprawdzili¶my, same bankowe zaleg³o¶ci osób, które zbankrutowa³y w latach 2015 i 2016 wynios³y 980,2mln z³otych. Ponad 408 mln z³ przypad³o na 2015 r., a 572 mln z³ na 2016 r. – informuje S³awomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. – Najwiêkszy udzia³ w tej dwuletniej puli maj± kredyty mieszkaniowe - 60 proc., choæ najczê¶ciej upad³o¶æ og³aszaj± posiadaj±cy wy³±cznie kredyty na konsumpcjê – dodaje S³awomir Grzelczak.

W minionym roku wy³±cznie z po ostateczno¶æ jak± jest upad³o¶æ siêgnê³o prawie 57 proc. osób. Kolejnych blisko 26 proc. nie mia³o jakichkolwiek zobowi±zañ w bankach - wynika z analizy Biura Informacji Kredytowej i BIG InfoMonitor. W przypadku tych osób mo¿e wchodziæ w grê nadmierne zad³u¿enie konsumpcyjne w niebankowych firmach po¿yczkowych oraz zaleg³o¶ci z tytu³u ró¿nego rodzaju p³atno¶ci pozakredytowych, a tak¿e zobowi±zañ w ZUS czy Urzêdach Skarbowych, pozosta³e po prowadzonej wcze¶niej firmie.

Mimo, zastrze¿enia w ustawie, ¿e wniosek o og³oszenie upad³o¶ci osoby uprzednio prowadz±cej dzia³alno¶æ gospodarcz±, która w stosownym czasie nie z³o¿y³a wniosku o upad³o¶æ firmy mo¿e zostaæ oddalony i nie bêdzie ona mog³a og³osiæ upad³o¶ci konsumenckiej, s±dy ze wzglêdów s³uszno¶ci lub humanitarnych mog± postêpowanie upad³o¶ciowe przeprowadziæ.

Kredyty mieszkaniowe, które pod wzglêdem warto¶ci dominuj±, mia³o w¶ród bankrutuj±cych w 2016 r., nieca³e 18 proc. osób. - 4,4 proc. posiada³o wy³±cznie zad³u¿enie mieszkaniowe, a 13,2 proc. poza kredytami na nieruchomo¶ci sp³aca³o te¿ konsumpcyjne.

Prawie 600 mln z³ stanowi± kredyty mieszkaniowe

Choæ kwota kredytów osób bankrutuj±cych ro¶nie z roku na rok to ¶rednia zaleg³o¶æ jednej osoby znacz±co siê obni¿y³a – z 230 709 z³ w 2015 r. spad³a w 2016 r. do 180 876 z³, czyli o niemal 50 tys. z³.

Powód? Znacznie ni¿szy odsetek bankrutuj±cych z kredytami mieszkaniowymi. Gdy w pierwszym roku prawie co czwarta og³aszaj±ca upad³o¶æ osoba (23 proc.) mia³a kredyt mieszkaniowy, to w 2016 r. odsetek ten wyniós³ 18 proc. Mo¿na równie¿ zaobserwowaæ, ¿e w pierwszej fali orzeczeñ dotycz±cych upad³o¶ci konsumenckiej, bankrutowa³y osoby z wy¿szymi kwotami kredytów mieszkaniowych. ¦rednie zad³u¿enie z tytu³u kredytu mieszkaniowego w 2015 r. przekracza³o 539 tys. z³, wobec 424 tys. z³ w 2016 r. Co nie zmienia faktu, ¿e kwota ta wci±¿ mocno odstaje od rynkowej ¶redniej po¿yczanej na mieszkanie.

Wed³ug danych raportu AMRON - SARFiN od lat Polacy po¿yczaj± na ten cel ok. 210-220 tys. z³. Jedn± z przyczyn wysokiego poziomu d³ugów z tytu³u kredytów mieszkaniowych jest jednak liczba tych kredytów. Na 1265 bankrutuj±ce w latach 2015-2016 osoby z zad³u¿eniem na mieszkanie: 1 036 mia³o jeden kredyt, 188 – dwa, a 39 - od trzech do sze¶ciu. W ostatnim przypadku, posiadaj±cych od trzech do sze¶ciu kredytów mieszkaniowych, zad³u¿enie z tego tytu³u warte by³o przeciêtnie 1,1 mln z³.

Dominuj±c± walut± w kredytach mieszkaniowym osób bankrutuj±cych w minionych dwóch latach jest z³oty. Zad³u¿enie w rodzimej walucie stanowi³o 69 proc., 28 proc. by³y to kredyty frankowe, a nieca³e 3 proc. w euro.

Sumy zaleg³o¶ci osób posiadaj±cych wy³±cznie kredyty konsumpcyjne to ¶rednio na osobê 84 732 z³ w 2015 r. i 82 190 z³ w 2016 r.

Portret bankruta

Kto najczê¶ciej ? Kobieta, która ma niewiele ponad 49 lat oraz dwa do czterech kredytów konsumpcyjnych, zamieszkuj±ca w województwie mazowieckim – wynika z danych BIG InfoMonitor i BIK.

Panie od pocz±tku obowi±zywania nowych przepisów dotycz±cych upad³o¶ci dominuj± w¶ród og³aszaj±cych bankructwo. W 2015 r. udzia³ kobiet wynosi³ ponad 57 proc., by w zesz³ym roku spa¶æ o 1 pkt. proc.

Je¶li chodzi o liczbê umów kredytowych bankrutuj±cych Polaków, to zdecydowanie najczê¶ciej s± to osoby, które maj± od dwóch do czterech kredytów. W ub.r. w takiej sytuacji by³a ponad jedna trzecia. Wiêcej ni¿ jedna czwarta nie mia³a ¿adnego kredytu w banku, jedna pi±ta mia³a jedno zobowi±zanie, a blisko jedna pi±ta od piêciu do nawet kilkunastu.

W ujêciu geograficznym niekwestionowanym liderem, kolejny rok jest województwo mazowieckie. Na Mazowsze przypada co trzecia z³otówka z kwoty kredytów sp³acanych przez og³aszaj±cych upad³o¶æ, st±d te¿ wywodzi siê co pi±ta osoba, która zdecydowa³a siê na bankructwo, choæ udzia³ doros³ych mieszkañców Mazowsza w populacji ca³ej Polski wynosi nieca³e 14 proc.

Na drugim miejscu znalaz³ siê ¦l±sk, sk±d pochodzi ponad 11 proc. osób spo¶ród 4 430 bankrutuj±cych w 2016 r. Dalej jest Wielkopolska oraz woj. kujawsko-pomorskie.

Wci±¿ niemal niezauwa¿alna pozostaje instytucja upad³o¶ci konsumenckiej w województwach opolskim i lubelskim, gdzie w ci±gu 2016 r. upad³o¶æ og³osi³o poni¿ej 100 osób.

Liczba osób og³aszaj±cych upad³o¶æ w du¿ej mierze odzwierciedla rozk³ad terytorialny osób posiadaj±cych zaleg³o¶ci w obs³udze rat kredytów i bie¿±cych rachunków. Prezentowane w Raporcie InfoD³ug dane pokazuj±, ¿e najwiêcej osób z problemami w obs³udze bie¿±cych zobowi±zañ mieszka na ¦l±sku i Mazowszu i to w tych województwach mia³o miejsce najwiêcej upad³o¶ci w minionym roku. W rankingu województw, pod wzglêdem liczby upad³o¶ci konsumenckich w 2016 r. stosunkowo nisko, bo na szóstej pozycji znalaz³ siê Dolny ¦l±sk, który pod wzglêdem liczby nierzetelnych d³u¿ników jest trzeci. Wysoko natomiast, bo na pi±tym miejscu widaæ Ma³opolskê, która w Raporcie InfoD³ug, w liczbie niesolidnych d³u¿ników jest dopiero dziewi±ta. Podobnie sytuacja przedstawia siê z woj. podkarpackim i ¶wiêtokrzyskim, którym liczba mieszkañców z k³opotami w obs³udze zobowi±zañ daje koñcowe miejsca w InfoD³ugu, natomiast na li¶cie najwiêkszej liczby og³oszonych upad³o¶ci konsumenckich zajmuj± one odpowiednio 9. i 11. miejsce.

109 osób ma kredyty za ponad 1 mln z³

11 najbardziej zad³u¿onych w bankach bankrutów z 2016 r. ma zobowi±zania przekraczaj±ce 3 mln z³ i nie w ka¿dym przypadku, jak mia³o to miejsce u rekordzistów w 2015 r., na milionowe zaleg³o¶ci sk³ada siê kredyt mieszkaniowy. Rekordzista, 42-letni mê¿czyzna, ma kredyty o warto¶ci 10,19 mln z³, z czego dwa mieszkaniowe na sumê 2,35 mln z³, pozosta³e zobowi±zania na blisko 8 mln z³ zosta³y zaci±gniête na konsumpcjê. Druga osoba, w zestawieniu, 40 letnia kobieta ze ¦l±ska z piêcioma kredytami, cztery zaci±gnê³a na nieruchomo¶ci a jeden na konsumpcjê. Jej zaleg³o¶æ buduj± g³ównie kredyty mieszkaniowe o warto¶ci 4,9 mln z³, bo jeden konsumpcyjny wart jest ok. 200 tys. z³. Na trzecim miejscu znalaz³o siê ma³¿eñstwo z woj. ³ódzkiego, które wspólnie og³osi³o upad³o¶æ konsumenck±. Kobieta ma 54 lata, a mê¿czyzna 58 lat. Winni s± bankom 4,6 mln z³ z tytu³u dwóch kredytów: konsumpcyjnego oraz mieszkaniowego, dominuje konsumpcyjny na ponad 4,4 mln z³.

Pi±ty jest 48 latek z Warszawy z jednym kredytem mieszkaniowym wartym nieco ponad 4 mln z³. Kolejna osoba to równie¿ mê¿czyzna ze stolicy, ma 38 lat, a piêæ jego kredytów sk³ada siê na 4 mln z³, z czego 3,9 mln z³ przypada na trzy mieszkaniowe. Z kolei m.in. trzy kredyty, wy³±cznie konsumpcyjne, na kwotê 3,3 mln z³ doprowadzi³y do upad³o¶ci ma³¿eñstwo 50-latków z Ma³opolski.

Kredytów mieszkaniowych nie ma równie¿, dziewi±ty na li¶cie osób og³aszaj±cych upad³o¶æ w 2016 r., 60 latek z Mazowsza. Zbankrutowa³ z jednym kredytem konsumpcyjnym na kwotê 3,2 mln z³. Zupe³nie inaczej wygl±da sytuacja kolejnej osoby - 44 latki z Mazowsza. Na sumê jej zobowi±zañ bankowych - 3,1 mln z³ - sk³ada siê 7 kredytów, w tym trzy mieszkaniowe warte 3 mln z³. Kwotê nieznacznie przewy¿szaj±c± 3 mln z³ kredytów ma jeszcze jedenasty z rekordzistów - 47 latek z Mazowsza, jeden na nieruchomo¶æ na blisko 3 mln z³ i drugi konsumpcyjny na prawie 100 tys. z³ . Kolejne osoby z zestawienia maj± zobowi±zania nieprzekraczaj±ce 3 mln z³, co nie oznacza, ¿e s± niskie. Na li¶cie bankrutuj±cych w 2016 r. 109 osób ma zaleg³o¶ci w bankach wy¿sze ni¿ 1 mln z³.

Osoba, która og³osi upad³o¶æ konsumenck± przez 10 lat nie bêdzie mog³a powtórzyæ tej procedury. Musi siê równie¿ liczyæ z tym, ¿e informacje o upad³o¶ci znajd± siê w BIK i bêd± podawane w raportach do momentu pojawienia siê ponownej mo¿liwo¶ci og³oszenia upad³o¶ci.