Ustawa o odwróconym kredycie uchwalona. Co z rentą dożywotnią?

stał się rzeczywistością. Od kilku lat polscy seniorzy czekali na regulację rynku. Za przyspieszeniem prac opowiadali się eksperci, członkowie ZBP oraz same fundusze hipoteczne, które od kilku lat oferują rentę dożywotnią. – Banki nie są dla nas bezpośrednią konkurencją. Oba rozwiązania – banków i funduszy hipotecznych - są dla siebie komplementarne, uzupełniające i dają seniorom większy wybór. My np. wypłacamy świadczenia dożywotnio. Zależało nam jednak, by rynek hipoteki odwróconej był uregulowany. Przede wszystkim ze względu na samych seniorów. Czekamy teraz na ustawę o rencie dożywotniej – mówi Robert Majkowski, Prezes Fundusz Hipotecznego DOM.

Czy banki będą zainteresowane usługą?

Dotychczas dyplomatycznie wypowiadały się na temat odwróconego kredytu hipotecznego. Kilku największych graczy oświadczyło wprost, że wprowadzenie usługi do ich oferty wiązałoby się z dużym wysiłkiem. Dlaczego? W gruncie rzeczy grupa odbiorców jest stosunkowo mała – fundusze hipoteczne, które działają od kilku lat obsługują łącznie kilkuset seniorów. Tak wynika z raportu opublikowanego przez KPF. – Faktycznie nie jest to duży rynek, ale ma potencjał – mówi Robert Majkowski z Funduszu Hipotecznego DOM. Możliwe, że sama usługa, z punktu widzenia banku, nie będzie pozwalała na dużą ekspansję rynku, brakuje też narzędzi oraz wiedzy dotyczącej – skomplikowanej niejednokrotnie – obsługi seniorów. W innej sytuacji są fundusze hipoteczne, które o obsłudze emerytów wiedzą wszystko. Nie mogą się jednak doczekać na ustawę o odwróconej rencie dożywotniej. Co się z nią dzieje?

Renta dożywotnia w poczekalni

Na ostatnim posiedzeniu Sejmu, które odbyło się kilka dni temu padło pytanie co dzieje się z rentą dożywotnią, którą fundusze hipoteczne oferują w oparciu o zapisy Kodeksu Cywilnego. Niestety odpowiedź jest prosta. Ustawa utknęła na etapie uzgodnień międzyresortowych. Ministerstwo Finansów naniosło już swoje uwagi. – Obserwujemy sytuację, jesteśmy również jedną ze stron, która konsultuje ustawę. Wiele z zapisów przygotowanych przez Ministerstwo Gospodarki wymaga dopracowania. Z naszego punktu widzenia ważne jest to, by ustawa była przygotowana dobrze. Z drugiej jednak strony tak długie oczekiwanie jest niekorzystne dla nas i dla samych seniorów – podkreśla Robert Majkowski.

Co daje nam ustawa o odwróconym kredycie hipotecznym?

Resort zapowiada, że przede wszystkim bezpieczeństwo seniorów. Usługę będą mogły oferować banki, oddziały instytucji kredytowych oraz instytucje kredytowe prowadzące działalność transgraniczną. Co ważne, podlegają one nadzorowi KNF, co zapewnia bezpieczeństwo osobom starszym. Bank będzie wypłacał seniorowi świadczenia pieniężne przez określony czas (np. 3, 5, 10 lat) lub wypłaci mu środki jednorazowo. Zabezpieczeniem spłaty (dla banku) będzie hipoteka ustanowiona na domu lub mieszkaniu albo prawie do nieruchomości.

Kto był za, a kto przeciw ustawie?

Przeciwnikami zaproponowanej ustawy byli posłowie PiS. Podczas obrad Sejmu w dniu 10 września posłanka Genowefa Masłowska uznała ją za półprodukt, który wymaga opracowania od nowa. Uznała potencjalną kwotę kredytu za nieadekwatną do rzeczywistej wartości nieruchomości oraz wskazała na fakt, że senior, po wyczerpaniu tej kwoty może pozostać w najtrudniejszym momencie życia bez dalszej pomocy finansowej ze strony banku.

Także poseł Andrzej Romanek ze Sprawiedliwej Polski zwrócił uwagę na to, że stawiana w opozycji do oferty funduszy hipotecznych możliwość odzyskania mieszkania czy domu przez spadkobierców to fikcja, gdyż jak powiedział, same odsetki będą potworne. Nikt nie będzie w stanie więc takiego kredytu spłacić.

Niemniej, posłowie większości partii uznali ustawę za potrzebną i ważną dla seniorów, gdyż spora część nie ma wystarczających środków, by wieść godne życie, a niektórym z nich otrzymywana emerytura nie wystarcza nawet na przeżycie. Przy tym przy obecnej sytuacji na rynku pracy często nie mogą liczyć na swoje rodziny borykające się też z poważnymi problemami finansowymi.

Co na to fundusze hipoteczne?

– Chcielibyśmy już od stycznia 2015 roku zacząć działać pod nadzorem, na profesjonalnym, uregulowanym rynku – mówił w wywiadzie dla „Bankiera” Robert Majkowski. Póki co fundusze prowadzą działalność w oparciu o funkcjonujące w polskim prawie zapisy Kodeksu Cywilnego, w gruncie rzeczy, dobrze zabezpieczające interesy Seniorów. – Cieszymy się, że przynajmniej jedna z ustaw została przyjęta przez Sejm. Daje to nadzieję na to, że prace nad tą regulującą naszą działalność też przyspieszą. Zwłaszcza, że niektórzy posłowie zwracali uwagę na fakt, że obie regulacje powinny wejść w tym samym czasie. Dałoby to seniorom możliwość dobrania do swoich potrzeb najlepszego w ich sytuacji produktu – podkreśla.