Usługi finansowe: zmiany korzystne dla konsumentów

Ustawa o rozpatrywaniu przez podmioty rynku finansowego określa m.in. zasady i terminy rozpatrywania przez np. banki, towarzystwa emerytalne czy zakłady ubezpieczeń reklamacji składanych przez konsumentów. Zgodnie z ustawą na rozpatrzenie reklamacji będzie 30 dni. W szczególnie skomplikowanych sprawach termin będzie mógł być przedłużony do 60 dni, jednak o powodach opóźnienia firmy będą musiały poinformować klienta. O procedurach dotyczących składania i rozpatrywania reklamacji instytucje finansowe będą musiały dokładnie informować swoich klientów i zamieszczać je w umowie. Reklamacja (w formie pisemnej, ustnej lub elektronicznej) będzie mogła być składana w każdej jednostce danej instytucji finansowej. Dodatkowo interesy klientów instytucji finansowych będzie reprezentował Rzecznik Finansowy. Będzie on powoływany przez premiera na wniosek Ministra Finansów na czteroletnią kadencję. Rzecznik będzie mógł m.in. nałożyć karę do 100 000 zł na podmioty rynku finansowego, które nie dotrzymują terminów rozpatrywania reklamacji.

Nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym ma z kolei na celu wyeliminowanie nieuczciwych praktyk stosowanych przez firmy udzielające , które nie muszą mieć zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie działalności. Chodzi o pobieranie nadmiernych, nieuzasadnionych opłat związanych z udzieleniem i obsługą pożyczek.

Ustawa m.in. kredytu konsumenckiego - 25 proc. całkowitej kwoty kredytu i 30 proc. tej kwoty w stosunku rocznym. Pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie będą mogły być wyższe od całkowitej kwoty kredytu. W myśl ustawy pozaodsetkowe koszty kredytu to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. W przypadku naruszenia przez kredytodawcę limitów: kosztów pozaodsetkowych oraz opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu i odsetek za opóźnienia, konsument będzie miał możliwość zwrotu kredytu bez odsetek i innych kosztów kredytu. Oznacza to, że klient skorzysta z tzw. kredytu darmowego.

Ponadto wobec firm z branży pożyczkowej zostały wprowadzone określone wymogi dotyczące prowadzenia tej działalności. Będą to musiały być spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjne z kapitałem zakładowym w wysokości co najmniej 200 tys. zł, utworzonym ze środków niepochodzących z pożyczki, kredytu, emisji obligacji lub źródeł nieudokumentowanych. Wymagana będzie też niekaralność za określone przestępstwa osób będących we władzach spółki i prokurentów. Nielegalna działalność - bez spełnienia wymogów określonych w przepisach - będzie wiązać się z grzywną do 500 tys. zł i karą więzienia do lat 2.

Ustawa uprawnia też Komisję Nadzoru Finansowego do prowadzenia postępowania wyjaśniającego wobec podmiotów, co do których zachodzi podejrzenie, że wykonują działalność bez zezwolenia, w szczególności z zamiarem oszustwa. Nowelizacja ma też usprawnić współpracę KNF z organami ścigania w zakresie składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. KNF będzie mogła udostępnić informacje stanowiące tajemnicę bankową przy kierowaniu do prokuratury zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstw z zakresu funkcjonowania rynku finansowego. Za utrudnianie postępowania wyjaśniającego będzie grozić grzywna do 500 tys. zł, kara ograniczenia wolności albo więzienia do lat 2. Z kolei oferowanie lokat bez zezwolenia będzie karane grzywną do 10 mln zł i pozbawieniem wolności do 5 lat.