Sprawdź czy Twoja lokata jest bezpieczna

W Polsce sektor parabankowy dopiero raczkuje, tymczasem na świecie stanowi już niemal 30 procent całego globalnego systemu finansowego i równowartość połowy tradycyjnego systemu bankowego. Według szacunków Rady Stabilności Finansowej jeszcze w 2002 roku aktywa parabanków na świecie były warte 27 bilionów dolarów, natomiast w 2010 roku wynosiły 60 bilionów dolarów.

W Polsce wygląda to znacznie skromniej. Analitycy firmy Deloitte szacują, że wartość krajowego rynku instytucji nie objętych nadzorem bankowym wynosi 2 miliardy złotych. To oznacza, że ich udział w sektorze bankowym to zaledwie 0,4 procent. Andrzej Topiński z Biura Informacji Kredytowej zwraca uwagę na fakt, że liczba udzielanych kredytów spadła o ponad 20 procent w pierwszym kwartale, wcześniej było to kilka procent.

Rzecznik NBP Przemysław Kuk mówi, że nie ma szczegółowych danych na temat instytucji parabankowych. - Nie bez powodu są nazywane sektorem shadow banking. Nie są kontrolowane przez instytucje publiczne jak np. KNF i najczęściej działają na podstawie kodeksu cywilnego oraz ustawy o . Niemal każdy może wejść na ten rynek i z niego wyjść - zaznacza Przemysław Kuk.

Organizatorzy kampanii przeciwko parabankom uczulają przede wszystkim przed firmami depozytowymi. Na te instytucje szczególną uwagę zwraca KNF umieszczając na liście obostrzeń firmy podejrzane o przyjmowanie lokat. W tym momencie znajduje się na niej 16 podmiotów:

• Finroyal FRL Capital Limited
• Flexworld Inc
• Perfect Money Finance Corp. z siedzibą w Panamie
• Weksel Bank, Aida System Sp. z o.o. z siedzibą w Konstantynowie Łódzkim
• Amber Gold Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku
• GoGo20 Poland
• DOBRALOKATA Sp. z o.o.
• Pozabankowe Centrum Finansowe Sp. z o.o.
• P.H.U. PROMOTOR z siedzibą we Wrocławiu
• Care&Cash Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu
• KASOMAT.PL SA, Wrocław
• Lex-Security, Mysłowice
• Centrum Inwestycyjno - Oddłużeniowe sp. z o.o. Stargard Szczeciński
• Socket Resources GmbH reprezentowana na terytorium RP przez Marka Jachowicza; biuro operacyjne w Polsce - Warszawa
• IPI CAPITAL S.A. z siedzibą w Warszawie
• NOVA NEW Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach

znajdujące się w parabankach nie są objęte żadną gwarancją. Oznacza, to że w przypadku kłopotów finansowych instytucji przyjmującej wkłady, możemy nie odzyskać naszych oszczędności. W normalnych bankach zgromadzone na kontach i lokatach pieniądze są objęte Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, tak więc w przypadku kłopotów banków, BFG ma obowiązek wypłacić oszczędności do wysokości 100 tysięcy euro.

Mimo to, popularność oszczędnościowych rośnie. Oferują one znacznie wyższe oprocentowanie niż na tradycyjnych lokatach. Żeby wyróżnić się na tle banków, przedstawiają odsetki jako premię za przeznaczenie środków na pewien rodzaj inwestycji. Amber Gold oferuje zakup sztabek złota, DobraLokata działa na rynku nieruchomości, a Perfect Trade angażuje się w rynek metali szlachetnych.

Proponowane przez takie firmy procentowanie rzędu kilkunastu procent znajduje wielu chętnych. Roczna lokata w największym polskim banku - PKO BP - daje zysk 2,8 proc. w skali roku. Dla porównania Amber Gold oferował minimum 10 procent rocznie.

Niestety, duża część klientów nie rozumie ryzyka związanego z tego typu inwestycjami. Częściowo odpowiedzialność za taką sytuację biorą same instytucje parabankowe, które reklamując się pomijają aspekty ryzyka, przedstawiając jedynie cząstkowe informacje dotyczące potencjalnych zysków.

Komisja Nadzoru Finansowego, Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Narodowy Bank Polski, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsument, Komenda Główna Policji oraz Ministerstwo Finansów będą przestrzegać przed firmami bez nadzoru bankowego za pomocą telewizji, internetu oraz ulotek.

- Większość Polaków nie potrafią odróżnić instytucji objętych Bankowym Funduszem Gwarancyjnej od tych, które nie mają takiego zabezpieczenia. W związku z czym podwójnie ryzykują powierzając komuś swoje oszczędności - mówi rzecznik prasowy Narodowego Banku Polskiego Przemysław Kuk. - Niewielu ludzi czyta umowy, nie rozumie różnicy między nominalny oprocentowaniem a rzeczywistą stopą kredytu, to tutaj leży prawdziwy problem. Często ludzie bezgranicznie wierzą w reklamy. Zdarzają się do sytuacje, że ktoś traci dom, ponieważ wziął gigantycznie oprocentowaną chwilówkę nie czytając dokładnie umowy.