Ranking zamożności: znaczny spadek pozycji Polski

Globalna wartość aktywów finansowych brutto gospodarstw domowych wzrosła w 2014 roku w stosunku do poprzedniego roku o 7,1 procent; wciąż zatem, jak w poprzednich latach rośnie, choć w nieco wolniejszym tempie. W coraz większym stopniu wzrost ten jest napędzany przez gospodarstwa domowe, które coraz więcej ; w Azji i Ameryce z kolei wzrost generują w dalszym ciągu rynki akcji.

Podobnie jak w ubiegłych latach, poziom wzrostu wartości aktywów finansowych różni się znacznie w poszczególnych regionach. Niedoścignionym liderem pozostaje Azja (z wyłączeniem Japonii), gdzie aktywa finansowe netto wzrosły w roku 2014 o 18,2 procent. Główną siłą napędową tego trendu był gwałtowny (i nie zawsze zrównoważony) wzrost wartości papierów wartościowych, szczególnie w .

W pozostałych dwóch rozwijających się regionach świata – Europie Wschodniej i Ameryce Łacińskiej – zmiany były znacznie bardziej stonowane: aktywa finansowe wzrosły tam odpowiednio o 8,6 procent (Europa Wschodnia) i 4,2 procent (Ameryka Łacińska). Dla Europy Wschodniej oznacza to spadek o trzy punkty procentowe w stosunku do 2013 roku. Jednak stopy wzrostu w różnych krajach były niejednorodne. Podczas gdy niektóre kraje – w szczególności Turcja – znacznie przyspieszyły, inne, takie jak Rosja, Ukraina czy Rumunia odnotowały poważne spadki. W 2014 roku, po raz pierwszy od czasu kryzysu finansowego, strefa euro odnotowała wyższy wzrost niż Ameryka Północna (6,2 procent w porównaniu z 5,3 procent w Ameryce Północnej) w dużej mierze osiągnięty dzięki ścisłej „dyscyplinie zadłużania”: w wielu krajach europejskich również w 2014 roku kontynuowano redukcję prywatnego zadłużenia.

Polskie finanse gorsze niż u sąsiadów

W aktywa finansowe brutto wzrosły w ubiegłym roku o 4,5 procent a aktywa finansowe netto o 4,0 procent – oba wskaźniki rosły wolniej niż średnia dla wschodnioeuropejskich państw członkowskich UE. Tempo wzrostu zadłużenia wzrosło z kolei z 4,6 procent w 2013 roku do 5,4 procent w roku ubiegłym. Średnia kwota zadłużenia na mieszkańca wzrosła do 3730 euro i jest wyższa od średniej dla całego regionu wynoszącej 3370 euro. Wskaźnik zadłużenia (zobowiązania jako procent PKB) wzrósł o 0,5 punktu procentowego do 35,4 procent.

Stosunkowo niski udział regionu w tworzeniu klasy średniej według zamożności znajduje również odzwierciedlenie w rankingu 20 najbogatszych krajów: jak dotąd żaden kraj z Europy Wschodniej nie znalazł się na tej liście. Ponadto, sytuacja w krajach Europy Wschodniej, które znalazły się poza czołową 20-tką, jest dość zróżnicowana. Podczas gdy niektóre kraje – na przykład państwa bałtyckie – awansowały od 2000 roku, inne, tj. Chorwacja, Polska i Słowacja spadły o pięć lub więcej pozycji. Polska, ze średnią wartością aktywów finansowych netto na mieszkańca wynoszącą 6190 euro, zajęła 39. miejsce w międzynarodowym rankingu, spadając w nim o 5 miejsc.