Finanse osób starszych. Badania nie pozostawiają złudzeń

– Wśród dłużników, którzy mają problemy ze spłatą swoich zobowiązań odnotowujemy coraz więcej osób starszych. Wiąże się to z jednej strony z kondycją polskich emerytów, a z drugiej z łatwością zaciągania pożyczek przez osoby legitymujące się wydrukiem z ZUS-u, z którego często korzystają także inni członkowie rodziny pozostawiając później z problem ich spłaty starsze pokolenie – mówi Jolanta Mróz z Kredyt Inkaso.

Osoby starsze, choć starają się być rzetelnymi płatnikami, to zadłużają się na coraz wyższe kwoty i nie zawsze radzą sobie ze spłatą długów. Niestety finanse osób starszych są w fatalnej kondycji. Badania pokazują, że w ostatnim kwartale sytuacja seniorów jeszcze się pogorszyła.

Finanse osób starszych, czyli rosnące zadłużenia

Z Raportu InfoDług za III kwartał 2016 roku wynika, że średnia wartość przypadająca na osobę w porównaniu z zmalała z 20 790 zł do 20 665 zł. Jeśli jednak przyjrzeć się grupie 65 plus, to w tym jedynym przedziale odnotowano wzrost zadłużenia z 15 806 zł do 16 070 zł. Jak tłumaczą eksperci, na przyrost zaległości Polaków mają przede wszystkim zobowiązania pozakredytowe, czyli te, które gromadzą się w wyniku nieopłaconych na czas rachunków za telefon, media, rat pożyczek pozabankowych. W sumie ich łączna kwota zwiększyła się o 2,14 mld złotych do 19,21 mld zł. Poza tym seniorzy nierzadko borykają się z długami, które pozostawił po śmierci im współmałżonek. Z roku na rok przybywa także osób starszych, które zarejestrowały na siebie np. telefon wnuka, a ten - choć obiecał, że będzie płacił - przestał regulować rachunki.

Zadłużony rekordzista ma 66 lat

Osoby 60 plus zajmują też dwa pierwsze miejsca w rankingu najbardziej zadłużonych. Najwyższe zaległościami w bazie BIG oraz BIK niezmiennie ma 66-letni mieszkaniec Mazowsza, którego przekroczyły już 100 mln zł. Na drugim miejscu znajduje się 60-letni mieszkaniec województwa lubelskiego z nieopłaconymi rachunkami, a także kredytami na 61 mln zł. Dla porównania najmłodszy z rekordzistów zamieszkuje województwo opolskie i choć skończył 34 lata to do spłacenia ma ponad 10 mln złotych.
Rekordzistami są głównie mężczyźni. Kobiety stanęły na czele niechlubnego rankingu jedynie w dwóch województwach: małopolskiego i lubuskiego – wynika z Raportu InfoDług, BIG.

Zadłużeni rekordziści w województwach



Oszczędności? Mają nieliczni seniorzy

Przy tak wysokich zadłużeniach, osoby starsze nie oszczędzają. Finanse osób starszych kuleją w tym obszarze. Z badania „Pokolenia o finansach”, zrealizowanego na zlecenie Banku Zachodniego WBK w tym roku wynika, że osoby 50 plus należą do grupy najrzadziej i najmniej regularnie oszczędzających.

Z drugiej strony według cyklicznego badania „Diagnoza społeczna”, na czele którego stoi psycholog społeczny, prof. Janusz Czapiński – a które wykonane było ostatni raz w 2015 roku – wynika, że osoby powyżej 65 roku życia mają głęboką potrzebę posiadania zabezpieczenia finansowego. – W 2013 roku szansa posiadania oszczędności w tej grupie była o 22 proc. z. wyższa niż w grupie referencyjnej z głową gospodarstwa w wieku 45 – 54 lata, a w 2015 roku już o 34 proc. – czytamy w tekście „Diagnozy społecznej”. Jak tłumaczą badacze wraz z długością życia wzrasta skłonność zabezpieczenia starości. W przypadku seniorów potrzeby nie idą jednak w parze z możliwościami.

Świat e-finansów nie istnieje

Finanse osób starszych są wciąż dość tradycyjne. Jeśli emerytura to do ręki, jeśli opłaty to na poczcie. Dodatkowo z badań BZ WBK wynika, że co trzeci przedstawiciel najstarszego pokolenia B, czyli w wieku 51–70 lat, najchętniej zasięga informacji finansowych z audycji radiowych i telewizyjnych. Nieco mniej ważnym źródłem wiedzy o finansach pozostają najbliżsi – rodzina, przyjaciele i znajomi. Internet, dla tego pokolenia, ma marginalne znaczenie.

Właśnie tradycyjne podejście do pieniędzy i brak odpowiedniego zarządzania, to jeden z elementów, przez który finanse osób starszych wyglądają fatalnie. Seniorzy nie prowadzą często jakichkolwiek zapisów oraz nie kontrolują stanu pieniędzy. Nie upewniają się także, ile mogą jeszcze wydać.

Część seniorów przyznaje, że nie zawsze mają pieniądze do końca miesiąca i regularnie ma problemy z dopięciem domowego budżetu. Finanse osób starszych w Polsce wymagają naprawy.